تدوین چارچوب طراحی در عرصه واسط شهر و روستا نمونه مطالعه: شهر همدان و روستای دره مرادبیگ

مسئله تحقیق، از بین رفتن عوامل هویت بخش سکونتگاه های روستایی واقع در حریم شهرها و هدف تحقیق، این بود که چگونه می توان با تعریف، تدوین و ارایه ضوابطی مبتنی بر دانش طراحی شهری در ناحیه انتقالی شهر و روستا تعادلی در تعامل کالبدی-زیستی هر دو سکونتگاه ایجاد و به بالندگی مولفه های هویت بخش هردو زیستگاه در سلسله مراتب سکونتگاهی منطقه کمک کرد. لذا این تحقیق بنیادین و کاربردی، در ابتدا با روش تاریخی و تحلیل نظری داده های ثانویه به چیستی و چگونگی رابطه شهر و روستا در دوره های مختلف تاریخ ایران پرداخت و تعامل شهر و روستای مجاورش را در سلسله مراتب سکونتگاهی منطقه شهری بررسی کرد؛ در ادامه با رویکردی انتقادی و روش استدلال منطقی به چرایی توسعه بی رویه شهرهای کشور و بلعیده شدن روستاها و منابع طبیعی حریم شهرها با وجود انواع طرح های هدایت توسعه در حدود یک قرن اخیر پرداخت؛ و با بررسی آخرین دیدگاه ها و تجربیات جهانی مرتبط با موضوع، مدلی طراحی شهری برای احیای سازمان فضایی منطقه شهری ارایه داده و ویژگی های عرصه واسط شهر و روستا را در منطقه شهری تبیین نمود. در بررسی نمونه موردی تحقیق، از آنجا که شهر همدان در روند توسعه اراضی سبز و روستاهای حاشیه خود را بلعیده و آن ها را به بافت های مسأله داری درون شهر تبدیل کرده، لذا این تحقیق در پی آن بود تا با تعریف عرصه واسطی بین شهر و روستای دره مرادبیگ، در ابتدا شخصیت روستا را از آسیب های شهری شدن در امان نگهدارد، و در مرحله بعد با طراحی و تقویت مولفه-های هویت بخش عرصه واسط، به ارتقای ادراک فضایی در سلسله مراتب سکونتگاهی کمک کند تا شهر و روستا با هویتی مستقل از یکدیگر رشد و توسعه یابند.